PUNJAB – ਬੂੰਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦਾ ਕੱਚੀ ਘੋੜੀ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਸਰਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਮੇਲੀਆਂ ਲਈ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ

ਬੂੰਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦਾ ਕੱਚੀ ਘੋੜੀ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਸਰਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਮੇਲੀਆਂ ਲਈ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ

-ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਲੋਕ ਨਾਚ ਅਤੇ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਮਨ ਮੋਹਿਆ

ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਗਰ/SANGHOL-TIMES/Jagmeet Singh/19 ਅਕਤੂਬਰ 2024: ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਗਰ, ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ‘ਚ ਸਜੇ ਸਰਸ ਮੇਲੇ ‘ਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਆਪਣੀ ਕਲਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਮਹਿਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਲੋਕ ਨਾਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਨ ਮੋਹ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰ ਰਹੇ ਪ੍ਰੋ. ਗੁਰਬਖਸ਼ੀਸ਼ ਸਿੰਘ ਅੰਟਾਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਬੂੰਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸ਼ੇਖਾਵਟੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੱਚੀ ਘੋੜੀ ਲੋਕ ਨਾਚ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੈਸਲਮੇਰ ਦੇ ਟਿੱਬਿਆਂ ਦੇ ਕੱਕੇ ਰੇਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਉਪਜਿਆ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਧਰਤੀ ਦਾ ਇਹ ਲੋਕ ਨਾਚ ਗੁਜਰਾਤ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਲੋਕ ਨਾਚ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਗਣੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸੋਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਤੇਜਾ ਦਸਵੀਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਪੀਰ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਪੋਖਰਨ ਵਿਖੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਵਿੱਚ ਅਲਗੋਜ਼ਾ, ਢੋਲ, ਗਾਗਰ, ਖੰਜਰੀ, ਤਾਲ ਆਦਿ ਲੋਕ-ਸਾਜਾਂ ਨਾਲ਼ ਬਹਿਰੂਪ ਧਾਰ ਕੇ ਕਲਾਕਾਰ ਘੋੜੀ ਅਤੇ ਛਤਰੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨੋਰੰਜਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਗਰੁੱਪ ‘ਚ 8 ਕਲਾਕਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਮਨਮੋਹਕ ਅਦਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਆਏ ਮੇਲੀਆਂ ਨੂੰ ਨੱਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਖੰਜਰੀ ਵਜਾ ਰਹੇ ਬਾਬੂ ਲਾਲ ਪਿਛਲੇ 40 ਸਾਲ ਤੋਂ ਅਤੇ ਅਲਗੋਜ਼ਾਵਾਦ ਅਰਜੁਨ ਪਿਛਲੇ 45 ਸਾਲ ਤੋਂ ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਦਾ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਗਰੁੱਪ ਲੀਡਰ ਗਣੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸੋਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਨਾਚ ਲਈ ਲੋਕ ਸਾਜ ਖਜਰੀ, ਅਲਗੋਜ਼ਾ, ਢੋਲ, ਤਾਲ, ਗਾਗਰ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਤੇਰਾਂਤਾਲੀ ਲੋਕ-ਨਾਚ, ਕਾਲਵੇਲੀਆ, ਘੁੰਮਰ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ।

कार्यालय, जिला जनसंपर्क अधिकारी, साहिबज़ादा अजीत सिंह

नगर बूंदी जिला राजस्थान का कच्ची घोड़ी लोक नृत्य सरस मेला में बना आकर्षण का केंद्र

– राजस्थान के लोक नृत्यों और लोक गीतों ने दर्शकों का मन मोहा

साहिबज़ादा अजीत सिंह नगर, 19 अक्टूबर 2024: साहिबजादा अजीत सिंह नगर मोहाली के के प्रांगण में सजे सरस मेले में अलग-अलग राज्यों से आए कलाकार अपनी कलाकृति और मिट्टी की महक से जुड़े अलग-अलग लोक नृत्य पेश कर मेले में आए लोगों का मन मोह रहे हैं। सांस्कृतिक कार्यक्रमों की देखरेख कर रहे प्रो. गुरबख्शीश सिंह अंटाल ने कहा कि राजस्थान के बूंदी जिले के शेखावाटी क्षेत्र में कच्ची घोड़ी लोक नृत्य की प्रस्तुति दर्शकों के बीच विशेष आकर्षण का केंद्र बन रही है। राजस्थान की भूमि का यह लोक नृत्य जैसलमेर के टीलों की कठोर रेत से उत्पन्न हुआ है और विशेष रूप से गुजरात, राजस्थान और महाराष्ट्र राज्यों में किया जाता है। यह नृत्य राजस्थान में सर्वाधिक लोकप्रिय है। इस लोक नृत्य का नेतृत्व कर रहे गणेश कुमार सोनी ने बताया कि यह राजस्थान के पोखरण में बाबा रामदेव पीर की याद में सितंबर माह में तेजा दशवें माह में मनाया जाता है। इस लोक नृत्य में कलाकार अलगोजा, ढोल, गागर, खंजरी, ताल आदि लोक वाद्ययंत्रों से सुसज्जित होकर घोड़ों और छतरियों के साथ लोगों का मनोरंजन करते हैं। उन्होंने बताया कि इस ग्रुप में 8 कलाकार अपनी मनमोहक प्रस्तुतियों से मेलार्थियों को झूमने पर मजबूर कर देते हैं। बाबुल लाल पिछले 40 वर्षों से इस समूह में खंजर बजा रहे हैं और अलगोज़वाद अर्जुन पिछले 45 वर्षों से इस समूह का नेतृत्व कर रहे हैं और उन्होंने कहा कि उन्होंने भारत के लगभग हर राज्य में इस लोक नृत्य का प्रदर्शन किया है। ग्रुप लीडर गणेश कुमार सोनी ने बताया कि इस नृत्य में खजरी, अलगोजा, ढोल, ताल, गागर आदि लोक वाद्ययंत्रों का प्रयोग किया जाता है। इसके अलावा राजस्थान में तरनताली लोक नृत्य, कालवेलिया, घोड़ोनार लोक नृत्य लोकप्रिय हैं।