Chandigarh- वचन को निभाना, माँ बाप के कहने में रहना हर व्यक्ति का है परम धरम :मनीष तिवारी सासंद चंडीगढ़*ਵਚਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ‘ਚ ਰਹਿਣਾ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸਰਵੋਚ ਧਰਮ ਹੈ: ਮਨੀਸ਼ ਤਿਵਾਰੀ

वचन को निभाना, माँ बाप के कहने में रहना हर व्यक्ति का है परम धरम :मनीष तिवारी सासंद चंडीगढ़

स्त्री-पुरुष को सुख दुःख में एक दूसरे के साथ खड़े रहना चाहिए

चंडीगढ़/SANGHOL-TIMES/26 सितम्बर,2025(हरमिंदर नागपाल) – रामायण में एक सुप्रसिद्ध चौपाई है जिसको हम सभी ने या तो कभी पढ़ा होगा या सुना होगा “रघुकुल रीत सदा चली आई, प्राण जाए पर वचन न जाई”। यानि इस चौपाई से हमें साफ़ साफ़ वचनबद्धता और धर्म का पालन करने की शिक्षा प्राप्त होती है | स्वयं मर्यादा पुरुषोत्तम राम ने अपने पिता राजा दशरथ के द्वारा उनकी धर्मपत्नी कैकेयी को दिए दो वर को पूरा करने का धर्म निभाया | उन्होंने इसके लिए अपना राज पाठ त्याग दिया और पिता के वचनों को झूठा नहीं पड़ने दिया |” ये बात चंडीगढ़ के सांसद मनीष तिवारी ने पंचकूला के सेक्टर 5 स्थित इंद्रधनुष सभागार में महिलाओं द्वारा आयोजित की जा रही राम लीला के मंचन के दौरान कही | चौथे दिवस की रामलीला मंचन में चंडीगढ़ सासंद मनीष तिवारी, जगद्गुरु महाब्रह्मऋषि श्री कुमार स्वामी जी महाराज, स्वामी रमणीक जी महाराज, वागीश स्वरूप स्वामी जी , पंजाब एवं हरियाणा उच्च न्यायालय के जज जगमोहन बंसल,पूर्व हरियाणा विधानसभा स्पीकर ज्ञान चंद गुप्ता, एस.एस.पी चंडीगढ़ कंवरदीप कौर आई.पी.एस रोशन लाल जिंदल, जगदगुरु स्वामी विकास दास महाराज, मां कमली माई पीठा हरिश्वर श्री श्री 1008 महा मंडलेश्वर, मां कमलीनंद गिरी महाराज,डॉक्टर दिनेश गर्ग, काशी विद्युत परिषद कोषाध्यक्ष एवं राष्ट्रीय प्रवक्ता, रमणीक महाराज रोशन लाल जिंदल ने रामलीला में मुख्यातिथि के रूप में भाग लिया और दीप प्रज्वल्लित करके इसका उद्घाटन किया | इस अवसर पर उनके साथ संस्था की संस्थापक एकता नागपाल, रामलीला आयोजन कमेटी के अध्यक्ष अरुण सूद, संजीव सूद, गुरिंदर भट्टी , विकास नागपाल, उमेश घई, परवीन सरदाना, आदि ने आये हुए सभी मेहमानो का स्वागत किया |
गौरतलब है कि गुरुवार को महिला कलाकारों द्वारा मंथरा कैकेयी संवाद, दशरथ के दो वचन और राम बनवास के मंचन से न केवल दर्शकों का मन मोहा बल्कि एक एक वाक्य ने सभी दर्शकों को आत्मविभोर कर दिया | सैंकड़ों की संख्या में खचाखच भरे हाल में दर्शकगण दर्दनाक झलकियों को देखकर ऐसे स्तब्ध हुए मानो जैसे वो साक्षात उस समय इस घटना के उस समय के साक्षी हों
इस अवसर पर जगद्गुरु श्री कुमार स्वामी जी महाराज ने बताया कि यदि किसी के मन में लालच और अपने मतलब का भाव पैदा हो तो वो सब जानते हुए भी विश्वासघात, धोखा, छल, कपट, साम , दाम दंड भेद और भाति भांति प्रपंच को रच कर अपना मतलब साध लेते हैं ऐसा ही हमें रामायण में कैकेयी द्वारा जिस प्रकार भगवान् श्री राम के लिए 14 वर्ष का बनवास और पुत्र भरत के लिए राज ये उसके भीतर के असुरक्षा भाव को दर्शाता है और इसी के चलते उसने राजा दशरथ से ये वर मांगे |
सभी मुख्यातिथियों ने अपने अपने विचार प्रकट करते हुए कहा कि भगवान् श्री राम के वन गमन के समय में उनकी धर्मपत्नी माता सीता और भाई लक्ष्मण ने जब उनके साथ वन में जाने का निर्णय लिया तो उस से हमें ये सीखने को मिलता है कि हमारे जीवन में उतार चढ़ाव आता है, परिस्थितयां एक जैसी नहीं रहती | ऐसे में व्यक्ति को भगवान् श्री राम की तरह संयम से काम लेकर माता पिता की आज्ञा का पालन करना चाहिए | दूसरा पति चाहे सुख में रहे या दुःख में हमें अपना नैतिक धर्म नहीं भूलना चाहिए | पति और पत्नी का युगों युगों का रिश्ता है उसको एकगठ्बन्धन में बाँध कर रखना चाहिए और लक्ष्मण जैसे भाई की तरह पवित्र रिश्ते को आदर भाव से देखना और बड़े भाई और भाभी के संग उनके साथ कंधे से कंधा मिला कर खड़े होना और उनके हर मार्ग पर उनके साथ तटस्थ रहना ये भ्रातिभाव को उत्पन्न करता है।
—–00——

ਵਚਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ‘ਚ ਰਹਿਣਾ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸਰਵੋਚ ਧਰਮ ਹੈ: ਮਨੀਸ਼ ਤਿਵਾਰੀ

*ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੁਖ-ਦੁਖ ਵਿੱਚ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜਾ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ/SANGHOL-TIMES/26ਸਤੰਬਰ,2025(ਹਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ-ਨਾਗਪਾਲ)
ਪੰਚਕੂਲਾ ਸੈਕਟਰ 5 ਸਥਿਤ ਇੰਦਰਧਨੁਸ਼ ਸੱਭਾਗਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਰਾਮਲੀਲਾ ਦੇ ਮੰਚਨ ਦੌਰਾਨ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਮਨੀਸ਼ ਤਿਵਾਰੀ ਨੇ ਰਾਮਾਇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚੌਪਾਈ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ:
_”ਰਘੁਕੁਲ ਰੀਤ ਸਦਾ ਚਲੀ ਆਈ, ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਇ ਪਰ ਵਚਨ ਨ ਜਾਈ”_
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਚੌਪਾਈ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵਚਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਅਤੇ ਧਰਮ ‘ਤੇ ਟਿਕੇ ਰਹਿਣਾ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਮੂਲ ਕਰਤਵ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਰਾਜਾ ਦਸ਼ਰਥ ਵੱਲੋਂ ਰਾਣੀ ਕੈਕੇਈ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਦੋ ਵਰ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਰਾਜ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਵਚਨ ਨੂੰ ਝੂਠਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ।

ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਦੇ ਰਾਮਲੀਲਾ ਮੰਚਨ ਵਿੱਚ ਮਨੀਸ਼ ਤਿਵਾਰੀ ਮੈਂਬਰ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ,ਜਗਦਗੁਰੂ ਮਹਾਬ੍ਰਹਮਰਿਸ਼ੀ ਸ਼੍ਰੀ ਕੁਮਾਰ ਸਵਾਮੀ ਜੀ, ਸਵਾਮੀ ਰਮਣੀਕ ਜੀ, ਵਾਗੀਸ਼ ਸਵਰੂਪ ਸਵਾਮੀ ਜੀ, ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜੱਜ ਜਗਮੋਹਨ ਬੰਸਲ, ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਗਿਆਨ ਚੰਦ ਗੁਪਤਾ, ਐਸ.ਐਸ.ਪੀ. ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਕੰਵਰਦੀਪ ਕੌਰ (ਆਈ.ਪੀ.ਐਸ.), ਰੋਸ਼ਨ ਲਾਲ ਜਿੰਦਲ, ਜਗਦਗੁਰੂ ਸਵਾਮੀ ਵਿਕਾਸ ਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ, ਪੀਠਾਧੀਸ਼ਵਰ ਮਾਂ ਕਮਲੀਨੰਦ ਗਿਰੀ ਜੀ (ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼੍ਰੀ 1008 ਮਹਾ ਮੰਡਲੇਸ਼ਵਰ), ਡਾ. ਦਿਨੇਸ਼ ਗਰਗ (ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਦਯੁਤ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਕੋਸ਼ਾਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਵਕਤਾ), ਅਤੇ ਰਮਣੀਕ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੀਪ ਪ੍ਰਜਵੱਲਿਤ ਕਰਕੇ ਸਮਾਰੋਹ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ।

ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਏਕਤਾ ਨਾਗਪਾਲ, ਰਾਮਲੀਲਾ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਰੁਣ ਸੂਦ, ਸੰਜੀਵ ਸੂਦ, ਗੁਰਿੰਦਰ ਭੱਟੀ, ਵਿਕਾਸ ਨਾਗਪਾਲ, ਉਮੇਸ਼ ਘਈ ਅਤੇ ਪਰਵੀਨ ਸਰਦਾਨਾ ਨੇ ਸਾਰੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ।

ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ “ਮੰਥਰਾ-ਕੈਕੇਈ ਸੰਵਾਦ”, “ਦਸ਼ਰਥ ਦੇ ਦੋ ਵਰ” ਅਤੇ “ਰਾਮ ਵਨਗਮਨ” ਦੇ ਮੰਚਨ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਗਹਿਰੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲ ਖਚਾਖਚ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕ ਐਸੇ ਮੂਕ ਹੋ ਗਏ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਘਟਨਾ ਦੇ ਜੀਵੰਤ ਸਾਖੀ ਹੋਣ।

ਜਗਦਗੁਰੂ ਸ਼੍ਰੀ ਕੁਮਾਰ ਸਵਾਮੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਲਾਲਚ ਜਾਂ ਸਵਾਰਥ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ, ਧੋਖਾ, ਛਲ, ਕਪਟ ਅਤੇ ਹਰ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਪੰਚ ਰਚ ਕੇ ਆਪਣਾ ਮਤਲਬ ਸਾਧ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਕੈਕੇਈ ਵੱਲੋਂ ਰਾਮ ਲਈ 14 ਸਾਲ ਦਾ ਵਨਵਾਸ ਅਤੇ ਭਰਤ ਲਈ ਰਾਜ ਮੰਗਣਾ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਅਸੁਰੱਖਿਆ ਭਾਵ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਸਭ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਰਾਮ ਵਨਵਾਸ ‘ਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀਤਾ ਅਤੇ ਭਰਾ ਲਕਸ਼ਮਣ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਚੜ੍ਹਾਵ-ਉਤਾਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰਿਸਥਿਤੀਆਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਐਸੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਰਾਮ ਵਾਂਗ ਸੰਯਮ ਨਾਲ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਯੁਗਾਂ-ਯੁਗਾਂ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਸਾਥ ਨਾਲ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਲਕਸ਼ਮਣ ਵਾਂਗ ਭਰਾ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਭਾਬੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹਰ ਰਾਹ ‘ਤੇ ਖੜਾ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭ੍ਰਾਤੀ ਭਾਵ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।