भारत में हर साल सड़क हादसों में जाती है 1.60 लाख लोगों की जान – डॉ. अनिल सोफत* ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 1.60 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ: ਡਾ. ਅਨਿਲ ਸੋਫਤ

भारत में हर साल सड़क हादसों में जाती है 1.60 लाख लोगों की जान – डॉ. अनिल सोफत

चंडीगढ़/SANGHOL-TIMES(हरमिंदर-सिंह-नागपाल)19OCT.2025 – पार्क अस्पताल मोहाली की टीम, ऑर्थो और रोबोटिक ज्वाइंट रिप्लेसमेंट सर्जरी के निदेशक डॉ. भानु प्रताप सिंह सलूजा, सीईओ डॉ. रोहित जसवाल, कंसल्टेंट न्यूरोसर्जरी डॉ. अनिल सॉफ्ट, कंसल्टेंट प्लास्टिक सर्जरी डॉ. अंकुर शर्मा, कंसल्टेंट इमरजेंसी मेडिसिन डॉ. जया शर्मा और कंसल्टेंट जीआई सर्जरी डॉ. आशीष शर्मा ने उत्तर भारत में सड़क दुर्घटनाओं और आघात के बढ़ते मामलों पर यहां एक प्रेस कॉन्फ्रेंस को संबोधित किया। डॉ. भानु प्रताप सिंह सलूजा ने कहा कि यह बेहद दुर्भाग्यपूर्ण है कि पिछले 12 वर्षों में वैश्विक स्तर पर सड़क दुर्घटनाओं में 5 प्रतिशत की कमी आई है, जबकि भारत में यह 15.3 प्रतिशत बढ़ी है। भारत में यातायात से संबंधित मौतों में 83% योगदान सड़क दुर्घटनाओं का है। लोगों को ‘गोल्डन ऑवर’ अवधारणा का महत्व पता होना चाहिए, जिसका अर्थ है कि किसी भी दुर्घटना के बाद पहले 60 मिनट सबसे महत्वपूर्ण होते हैं। अगर सही मरीज सही समय पर सही जगह पहुँच जाए, तो कई लोगों की जान बचाई जा सकती है। डॉ. अनिल सोफत ने कहा कि सड़क दुर्घटनाओं में 70 प्रतिशत लोग ओवरस्पीडिंग के कारण मरते हैं। भारत में वैश्विक वाहन आबादी का केवल 1% हिस्सा है और दुनिया भर में दुर्घटना से होने वाली मौतों की संख्या सबसे अधिक यहीं है। उन्होंने यह भी कहा कि ज़्यादातर दुर्घटनाओं में सिर की चोटों के अलावा, मोटर चालकों को वक्ष और जठरांत्र संबंधी चोटें भी लगती हैं। डॉ. अंकुर शर्मा ने कहा कि भारत में होने वाली दुर्घटनाओं में, तेज़ रफ़्तार से गाड़ी चलाना और सीट बेल्ट न पहनना सिर की चोटों के प्रमुख कारण हैं। इसके अलावा, नशे में गाड़ी चलाना, लाल बत्ती जंप करना, चालक का ध्यान भटकना, ड्राइविंग लेन का पालन न करना और गलत साइड से ओवरटेक करना भारत में सड़क दुर्घटनाओं के अन्य कारण हैं। डॉ. आशीष शर्मा ने कहा कि दोपहिया वाहन परिवहन के सबसे असुरक्षित साधनों में से एक हैं। संयुक्त राष्ट्र मोटरसाइकिल हेलमेट अध्ययन के अनुसार, मोटरसाइकिल चालकों की सड़क दुर्घटना में मरने की संभावना यात्री कारों के चालकों की तुलना में 26 गुना अधिक होती है। डॉ. आशीष शर्मा ने कहा कि सही हेलमेट पहनने से उनके बचने की संभावना 42% बढ़ जाती है और मस्तिष्क की चोट का खतरा 74% कम हो जाता है।
रोहित जसवाल ने कहा, “पार्क अस्पताल, मोहाली अब ईसीएचएस, सीजीएचएस, ईएसआई, आयुष्मान हरियाणा और हिमाचल प्रदेश सरकारों और सभी प्रमुख टीपीए, कॉरपोरेट्स के साथ सूचीबद्ध है। पार्क अस्पताल मोहाली में सभी प्रकार की ट्रॉमा सर्जरी और खेल की चोटों की सर्जरी नियमित रूप से की जा रही है।

दुर्घटनाओं को रोकने के उपाय: 1. अपनी गति पर नियंत्रण रखें 2. यातायात नियमों का पालन करें 3. सीट बेल्ट पहनें 4. पैदल चलने वालों को प्राथमिकता दें 5. सावधानी के संकेत पढ़ें 6. कारों में एंटी-स्किड ब्रेक सिस्टम अपनाएं वाहन को अच्छी कार्यशील स्थिति में रखें
7. सड़कें अच्छी स्थिति में होनी चाहिए और उन पर उचित साइनबोर्ड लगे होने चाहिए। 8. वाहन चलाते समय नशीली दवाओं और शराब से बचें।
—–00——

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 1.60 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾਂਦੀ ਹੈ: ਡਾ. ਅਨਿਲ ਸੋਫਤ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ/SANGHOL-TIMES(ਹਰਮਿੰਦਰ-ਸਿੰਘ-ਨਾਗਪਾਲ)19Oct.2025 – ਪਾਰਕ ਹਸਪਤਾਲ ਮੋਹਾਲੀ ਦੀ ਟੀਮ, ਆਰਥੋ ਅਤੇ ਰੋਬੋਟਿਕ ਜੁਆਇੰਟ ਰਿਪਲੇਸਮੈਂਟ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ ਭਾਨੂ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਸਲੂਜਾ , ਸੀਈਓ ਡਾ. ਰੋਹਿਤ ਜਸਵਾਲ, ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਨਿਊਰੋਸਰਜਰੀ ਡਾ. ਅਨਿਲ ਸੋਫਤ, ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਡਾ. ਅੰਕੁਰ ਸ਼ਰਮਾ , ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੈਡੀਸਨ ਡਾ. ਜਯਾ ਸ਼ਰਮਾ ਅਤੇ ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਜੀਆਈ ਸਰਜਰੀ ਡਾ. ਆਸ਼ੀਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਅਤੇ ਟਰਾਮਾ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ।
ਡਾ ਭਾਨੂ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਸਲੂਜਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੰਦਭਾਗੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 12 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿਚ 5 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਹ 15.3 ਫੀਸਦੀ ਵਧੀ ਹੈ | ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ 83% ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ‘ਗੋਲਡਨ ਆਵਰ’ ਸੰਕਲਪ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੇ 60 ਮਿੰਟ ਸਭ ਤੋਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸਹੀ ਮਰੀਜ਼ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਸਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਈ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਡਾ. ਅਨਿਲ ਸੋਫਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 70 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਕਾਰਨ ਮਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਗਲੋਬਲ ਵਾਹਨ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਸਿਰਫ 1% ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਦੀ ਸੱਟ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਥੌਰੇਸਿਕ ਅਤੇ ਜੀਆਈ ਦੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਵੀ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਡਾ. ਅੰਕੁਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟਰਾਮਾ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਅਤੇ ਸੀਟ ਬੈਲਟ ਨਾ ਲਗਾਉਣਾ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗਣ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਕੇ ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣਾ, ਲਾਲ ਬੱਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜੰਪ ਕਰਨਾ, ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਭਟਕਾਉਣਾ, ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲੇਨ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਗਲਤ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਓਵਰਟੇਕ ਕਰਨਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਹਨ।
ਡਾ. ਆਸ਼ੀਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਾਧਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਹੈਲਮੇਟ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਸਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸੜਕ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਯਾਤਰੀ ਕਾਰਾਂ ਦੇ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨਾਲੋਂ 26 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੈ।
ਡਾ. ਆਸ਼ੀਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਹੀ ਹੈਲਮੇਟ ਪਹਿਨਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ 42% ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ 74% ਤੱਕ ਘਟਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਰੋਹਿਤ ਜਸਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪਾਰਕ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਹੁਣ ਈਸੀਐਚਐਸ, ਸੀਜੀਐਚਐਸ, ਈਐਸਆਈ., ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਟੀਪੀਏ, ਕਾਰਪੋਰੇਟਾਂ ਨਾਲ ਸੂਚੀਬੱਧ ਹੈ। ਪਾਰਕ ਹਸਪਤਾਲ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਟਰਾਮਾ ਸਰਜਰੀਆਂ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਦੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਜਰੀਆਂ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਉਪਾਅ:
1. ਆਪਣੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੋ
2. ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ
3. ਸੀਟ ਬੈਲਟ ਪਾਓ
4. ਪੈਦਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿਓ
5. ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਪੜ੍ਹੋ
6. ਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀ-ਸਕਿਡ ਬ੍ਰੇਕ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਅਪਣਾਓ
7. ਏਅਰ ਬੈਗ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ
8. ਵਾਹਨ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਰਿਫਲੈਕਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ
9. ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ
10. ਸੜਕਾਂ ਸਹੀ ਸਾਈਨ ਬੋਰਡਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ
11. ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਨਸ਼ੇ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਤੋਂ ਬਚੋ