PU चंडीगढ़ में यूनिवर्सिटी रजिस्ट्रारों के लिए रणनीतिक नेतृत्व और नवाचार पर राष्ट्रीय कार्यशाला की शुरुआत हुई* ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ PU ਵਿਖੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਰਜਿਸਟਰਾਰਾਂ ਲਈ ਰਣਨੀਤਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ’ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ।

PU चंडीगढ़ में यूनिवर्सिटी रजिस्ट्रारों के लिए रणनीतिक नेतृत्व और नवाचार पर राष्ट्रीय कार्यशाला की शुरुआत हुई

गोल्डन जुबली हॉल, पंजाब विश्वविद्यालय, चंडीगढ़ में शुरुआत

चंडीगढ़/SANGHOL-TIMES/17 नवंबर 2025 (हरमिंदर सिंह नागपाल)-
गोल्डन जुबली हॉल, पंजाब विश्वविद्यालय, चंडीगढ़ में आज एसोसिएशन ऑफ इंडियन यूनिवर्सिटीज (AIU), नई दिल्ली और पंजाब विश्वविद्यालय द्वारा आयोजित दो दिवसीय राष्ट्रीय कार्यशाला की शुरुआत हुई। इसमें देश के विभिन्न हिस्सों से 33 रजिस्ट्रारों ने भाग लिया। उद्घाटन सत्र में नेतृत्व, तकनीक अपनाने और रणनीतिक प्रगति पर विचार-विनिमय किया गया।

मुख्य भाषण देते हुए, AIU के महासचिव और मुख्य आयोग, भारत स्काउट्स एंड गाइड्स डॉ. पंकज मित्तल ने राष्ट्रीय शिक्षा नीति (NEP) 2020 को एक व्यापक और लोकतांत्रिक नीति बताया, जिसकी तैयारी के दौरान लगभग दो लाख लोगों से सलाह-मशविरा किया गया था। उन्होंने NEP का भाव समझने और छात्रों के हित में इसके प्रभावी लागू करने पर जोर दिया।

डॉ. मित्तल ने इंटरनशिप बैंक की स्थापना और अकादमिक बैंक ऑफ क्रेडिट (ABC) के फायदों के बारे में भी बताया, जो छात्रों को लचीले बहु-अनुशास्न डिग्री और विस्तृत अकादमिक विकल्प तैयार करने की सुविधा प्रदान करता है। उन्होंने कहा कि ABC एक आधुनिक लेकिन अक्सर गलत समझा जाने वाला संकल्पना है। ABC का काम किसी वाणिज्यिक बैंक की तरह होता है—इसमें हर छात्र का एक खाता होता है, जिसमें वे पैसे के बजाय क्रेडिट जमा करते हैं, जो बाद में उन्हें प्राप्त हो जाते हैं।

उन्होंने विश्वविद्यालयों से “इंटर्नशिप बैंक” बनाने का आह्वान किया ताकि हर सेमेस्टर में सभी छात्रों को इंटरशिप के मौके मिल सकें। उन्होंने अंतरराष्ट्रीय भाइचारे और सांस्कृतिक आदान-प्रदान को प्रोत्साहित करने के लिए AIU द्वारा बनाए गए प्लेटफार्म इंटरनेशनलाइजेशन ऑफ हायर एजुकेशन (INIHE) के बारे में भी बताया।

AIU की दुनिया की सबसे बड़ी विश्वविद्यालय एसोसिएशन के रूप में भूमिका बताते हुए, उन्होंने कहा कि विश्वविद्यालयों को यह निर्धारण करना चाहिए कि वे शोध विश्वविद्यालय, शिक्षण विश्वविद्यालय या डिग्री प्रदान करने वाली स्वायत्त संस्थान के रूप में काम कर रहे हैं। उन्होंने कहा कि जबकि UGC औपचारिक कार्य संचालन कर रहा है, AIU ‘माता’ की तरह संस्थानों का पालना करता है।

पंजाब विश्वविद्यालय के उप कुलपति प्रो. रेनू विज ने अपने उद्घाटन भाषण में छात्र-शिक्षक संबंधों को मजबूत करने, तेज़ प्रशासनिक कार्यप्रणालियों को अपनाने और तकनीक की सही उपयोगिता के माध्यम से छात्र-अनुकूल प्रणालियों को सशक्त बनाने पर जोर दिया। उन्होंने मानसिक स्वास्थ्य सहायता, संतुलित निर्णय लेने की पहुंच और एक मजबूत रणनीतिक योजना बनाने की आवश्यकता पर भी चर्चा की।

अपने अध्यक्षीय भाषण में, NABI के कार्यकारी निदेशक और JNU के प्रोफेसर डॉ. अश्वनी पारिक ने ई-ऑफिस प्रणालियों, डिजिटल सुरक्षा, नैतिक प्रशासन, समय पर RTI जवाब, कानूनी तैयारी और टकराव निवारण तरीकों को मजबूत करने पर प्रकाश डाला। उन्होंने कहा कि NEP के तहत अंतर-विभागीय सहयोग भविष्य की जरूरत है और रजिस्ट्रार संस्थागत प्रगति के केंद्र में हैं।

उन्होंने कहा कि जीव विज्ञापन भारत के भविष्य को निर्धारत करने वाली एक महत्वपूर्ण तकनीक के रूप में उभर रहा है। “अगर कुछ सीखना है, तो डूब जाओ उसमें, डर कुछ नहीं होगा,” उन्होंने कहा। उन्होंने इंडिया बायोइंक वेंचर—आर्थिकता, पर्यावरण और रोजगार केंद्रित बायो-आधारित नवाचार के राष्ट्रीय ब्लूप्रिंट का भी जिक्र किया।

गुरु घासीदास विश्वविद्यालय के उप कुलपति प्रो. आलोक कुमार चक्रवर्ती ने प्रशासन, नीति और प्रबंधन चुनौतियों पर विस्तृत विचार साझा किए। उन्होंने वित्तीय प्रक्रियाओं को सहज बनाने के लिए GFR को ध्यान में रखने की आवश्यकता पर ज़ोर दिया। उन्होंने कहा कि रजिस्ट्रार का पद बहुत तेजी से जटिल हो रहा है और रजिस्ट्रार-उपनिदेशक का सहयोग संस्थान के सही काम के लिये बहुत महत्वपूर्ण है।

उन्होंने ABC को NEP का प्रमुख परिवर्तनकारी सुधार धार बताते हुए कहा कि पहले छात्र दो अकादमिक कोर्स एक साथ नहीं कर सकते थे, लेकिन NEP ने यह बाधा हटा कर बड़ी लचीलता दी है। उन्होंने बताया कि वर्तमान में देशभर में 21 ओपन यूनिवर्सिटीज काम कर रही हैं, जिन्होंने उच्च शिक्षा तक पहुंच बढ़ाई है।

पंजाब विश्वविद्यालय के रजिस्ट्रार प्रो. वाई. पी. वर्मा ने कार्यशाला की मेजबानी के लिए AIU का धन्यवाद किया और सभी सम्मानितों व भागीदारों का उनके योगदान के लिए आभार व्यक्त किया।

उद्घाटन समारोह के बाद हुए प्रश्न-उत्तर सत्र में, डॉ. पंकज मित्तल ने रजिस्ट्रारों के साथ कानूनी और शासन संबंधी मुद्दों पर बातचीत की। उन्होंने कहा कि विश्वविद्यालयों को सिर्फ बाहरी अपेक्षाओं को पूरा करने की बजाय अपनी प्रक्रियाओं और नवाचारों के इनचार्ज होना चाहिए।

वक्ताओं ने जोर देकर कहा कि अगला दशक युवाओं का है और संस्थानों को भविष्य की चुनौतियों के लिए छात्रों को नवाचार-मुखी प्रोग्रामों के माध्यम से सशक्त बनाना चाहिए।

कार्यशाला में प्रो. योजना रावत, प्रो. वाई. पी. वर्मा, प्रो. मीना कषी गोयल, प्रो. सुमेरित कहलोन, प्रो. जी. आर. चौधरी, प्रो. रजत संधीर, प्रो. वाई. के. रावल और कई अन्य प्रतिष्ठित व्यक्तियों ने भाग लिया।
——–oo——-

PU ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਰਜਿਸਟਰਾਰਾਂ ਲਈ ਰਣਨੀਤਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ’ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ

ਗੋਲਡਨ ਜੁਬਲੀ ਹਾਲ, ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਆਗਾਜ਼

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ,/SANGHOL-TIMES17ਨਵੰਬਰ,2025(ਹਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨਾਗਪਾਲ) – ਗੋਲਡਨ ਜੁਬਲੀ ਹਾਲ, ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਜ਼ (AIU), ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ 33 ਰਜਿਸਟਰਾਰਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਦਘਾਟਨੀ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਪਣਾਉਣ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਤਰੱਕੀ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਕੀਤੇ ਗਏ।

ਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਏਆਈਯੂ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਕਮਿਸ਼ਨਰ, ਭਾਰਤ ਸਕਾਊਟਸ ਐਂਡ ਗਾਈਡਜ਼ ਡਾ. ਪੰਕਜ ਮਿੱਤਲ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (NEP) 2020 ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਨੀਤੀ ਦੱਸਿਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੌਰਾਨ ਲਗਭਗ ਦੋ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਨਈਪੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਹਿਤ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।

ਡਾ. ਮਿੱਤਲ ਨੇ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਕ੍ਰੈਡਿਟ (ABC) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ, ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਲਚਕਦਾਰ ਬਹੁ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਡਿਗਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਅਕਾਦਮਿਕ ਵਿਕਲਪ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ABC ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਪਰ ਅਕਸਰ ਗਲਤ ਸਮਝਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸੰਕਲਪ ਹੈ। ABC ਕਿਸੇ ਵਪਾਰਕ ਬੈਂਕ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ—ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਾ ਇੱਕ ਖਾਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪੈਸੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ’ਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨੂੰ “ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਬੈਂਕ” ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਹਰੇਕ ਸਮੈਸਟਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਦੇ ਮੌਕੇ ਮਿਲ ਸਕਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ AIU ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ ਆਫ਼ ਹਾਇਰ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ (INIHE) ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ।

ਏਆਈਯੂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਵਜੋਂ ਭੂਮਿਕਾ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਖੋਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ, ਅਧਿਆਪਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਜਾਂ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿ ਯੂਜੀਸੀ ਨਿਯਮਕ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਹੈ, ਏਆਈਯੂ ‘ਮਾਂ’ ਵਾਂਗ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲਦਾ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਉਪ ਕੁਲਪਤੀ ਪ੍ਰੋ. ਰੇਣੂ ਵਿਗ ने ਆਪਣੇ ਉਦਘਾਟਨੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ-ਅਧਿਆਪਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ, ਫੁਰਤੀਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ-ਅਨੁਕੂਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਬਲ ਦੇਣ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉन्होंने ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਹਾਇਤਾ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਫੈਸਲਾ-ਲੈਣ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਇਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਣਨੀਤਕ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।

ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ, NABI ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ JNU ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਅਸ਼ਵਨੀ ਪਾਰੀਕ ਨੇ ਈ-ਆਫਿਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ, ਡਿਜੀਟਲ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਨੈਤਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਸਮੇਂ ਸਿਰ RTI ਜਵਾਬ, ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਟਕਰਾਅ ਨਿਵਾਰਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਉੱਤੇ ਚਾਨਣ ਪਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ NEP ਦੇ ਤਹਿਤ ਅੰਤਰ-ਵਿਭਾਗੀ ਸਹਿਕਾਰ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਸੰਸਥਾਗਤ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹਨ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਜੋਂ ਉਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। “ਅਗਰ ਕੁਛ ਭੀ ਸਿੱਖਨਾ ਹੈ, ਤੋ ਡੂਬ ਜਾਓ ਉਸਮੇ, ਦਰ ਕਰ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੋਗਾ,” ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੰਡੀਆ ਬਾਇਓਈ ਵਿਜ਼ਨ—ਆਰਥਿਕਤਾ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਬਾਇਓ-ਅਧਾਰਤ ਨਵੀਨਤਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਲੂਪ੍ਰਿੰਟ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ।

ਗੁਰੂ ਘਾਸੀਦਾਸ ਵਿਸ਼ਵਵਿਦਿਆਲਿਆ ਦੇ ਉਪ ਕੁਲਪਤੀ ਪ੍ਰੋ. ਅਲੋਕ ਕੁਮਾਰ ਚੱਕਰਵਾਲ ਨੇ ਸ਼ਾਸਨ, ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨੀਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ’ਤੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ GFR ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਬੜੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟਰਾਰ–ਉਪ ਕੁਲਪਤੀ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਸਹੀ ਕੰਮ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ABC ਨੂੰ NEP ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਸੁਧਾਰ ਧੁਰੀ ਦੱਸਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੋ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕੋਰਸ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ, ਪਰ NEP ਨੇ ਇਹ ਰੁਕਾਵਟ ਹਟਾ ਕੇ ਵੱਡੀ ਲਚਕਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਵੇਲੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 21 ਓਪਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਵਧਾਈ ਹੈ।

ਪੀਯੂ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਪ੍ਰੋ. ਵਾਈ. ਪੀ. ਵਰਮਾ ਨੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਲਈ ਏਆਈਯੂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਪਤਵੰਤਿਆਂ ਅਤੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਆਭਾਰ ਜਤਾਇਆ।

ਉਦਘਾਟਨੀ ਸਮਾਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਸਵਾਲ-ਜਵਾਬ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਪੰਕਜ ਮਿੱਤਲ ਨੇ ਰਜਿਸਟਰਾਰਾਂ ਨਾਲ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਨ-ਸਬੰਧੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ’ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਬਾਹਰੀ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਵਕਤਾਵਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲਾ ਦਹਾਕਾ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਲਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਾ-ਮੁਖੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਸ਼ਕਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋ. ਯੋਜਨਾ ਰਾਵਤ, ਪ੍ਰੋ. ਵਾਈ. ਪੀ. ਵਰਮਾ, ਪ੍ਰੋ. ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਗੋਯਲ, ਪ੍ਰੋ. ਸਿਮਰਿਤ ਕਹਿਲੋਂ, ਪ੍ਰੋ. ਜੀ. ਆਰ. ਚੌਧਰੀ, ਪ੍ਰੋ. ਰਜਤ ਸਾਂਧਿਰ, ਪ੍ਰੋ. ਵਾਈ. ਕੇ. ਰਾਵਲ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਪਤਵੰਤਿਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।
—-00—-